Czym jest odwołanie od decyzji organu II instancji?
Odwołanie od decyzji organu II instancji to środek prawny przysługujący stronie niezadowolonej z rozstrzygnięcia podjętego przez organ odwoławczy. Celem złożenia takiego odwołania jest ponowne rozpatrzenie sprawy i zmiana lub uchylenie decyzji przez organ wyższego stopnia.
Prawo do odwołania przysługuje tylko od decyzji wydanych przez organ I instancji, np. wójta, burmistrza, prezydenta miasta, starostę. Decyzje niektórych organów, takich jak minister, samorządowe kolegium odwoławcze czy NSA, nie podlegają zaskarżeniu w drodze odwołania.
Definicja i cel odwołania
Odwołanie od decyzji organu II instancji to wniosek strony o ponowne rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy administracyjnej zakończonej decyzją organu odwoławczego. Podstawowym celem złożenia odwołania jest doprowadzenie do zmiany lub uchylenia niekorzystnej dla strony decyzji.
Odwołanie jest dewolutywnym środkiem zaskarżenia, co oznacza, że sprawę rozpatruje organ wyższego stopnia niż ten, który wydał zaskarżoną decyzję. W przypadku decyzji organów I instancji, organem odwoławczym jest najczęściej samorządowe kolegium odwoławcze lub wojewoda.
Kto może złożyć odwołanie?
Prawo do złożenia odwołania przysługuje stronie niezadowolonej z decyzji wydanej w I instancji. Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu administracji publicznej ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.
Jeśli w postępowaniu brało udział kilka stron, odwołanie przysługuje każdej z nich. W takiej sytuacji organ odwoławczy doręcza odpis odwołania pozostałym stronom i wyznacza im 7-dniowy termin na odniesienie się do jego treści.
Procedura składania odwołania
Odwołanie wnosi się do organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał zaskarżoną decyzję administracyjną. Organ I instancji przekazuje odwołanie wraz z aktami sprawy organowi II instancji w ciągu 7 dni od jego otrzymania.
Termin na wniesienie odwołania
Zgodnie z art. 129 § 2 kpa, odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie. Termin ten ma charakter ustawowy i nie może zostać skrócony ani wydłużony przez organ administracji publicznej.
Uchybienie terminu na wniesienie odwołania powoduje, że staje się ono bezprzedmiotowe. W takiej sytuacji organ odwoławczy wydaje postanowienie o stwierdzeniu uchybienia terminu do wniesienia odwołania.
Jak złożyć odwołanie?
| Forma | Opis |
|---|---|
| Pisemna | Odwołanie składa się na piśmie w siedzibie organu I instancji lub przesyła pocztą |
| Ustna | Odwołanie można złożyć ustnie do protokołu podczas wizyty w urzędzie |
| Elektroniczna | Odwołanie można złożyć elektronicznie, wymagany jest bezpieczny podpis elektroniczny |
Odwołanie nie musi zawierać szczegółowego uzasadnienia – wystarczy ogólne wyrażenie niezadowolenia z wydanej decyzji. Wskazane jest jednak przedstawienie zarzutów wobec decyzji i argumentów przemawiających za jej zmianą lub uchyleniem.
Wymagane dokumenty i informacje
- Dane organu odwoławczego (nazwa, adres)
- Dane strony wnoszącej odwołanie (imię, nazwisko/nazwa, adres)
- Oznaczenie zaskarżonej decyzji (numer, data wydania)
- Oświadczenie o wniesieniu odwołania
- Opłata skarbowa (w niektórych przypadkach)
- Własnoręczny podpis (w przypadku formy pisemnej)
Do odwołania można dołączyć dodatkowe dokumenty wspierające argumentację strony, np. dowody, opinie biegłych, ekspertyzy.
Doręczenie decyzji i jego znaczenie
Aby móc skorzystać z prawa do odwołania, strona musi najpierw otrzymać decyzję organu I instancji. Moment doręczenia decyzji wyznacza początek biegu terminu na złożenie odwołania.
Metody doręczenia decyzji
Decyzja może zostać doręczona stronie na kilka sposobów:
- Przez operatora pocztowego (np. Poczta Polska)
- Przez pracowników organu administracji publicznej
- Przez inne upoważnione osoby lub organy
- Elektronicznie (wymagana zgoda strony)
Jeśli strona nie podejmuje przesyłki z decyzją pomimo dwukrotnego awizowania, uznaje się ją za skutecznie doręczoną.
Znaczenie daty doręczenia
Data doręczenia decyzji ma kluczowe znaczenie, ponieważ od niej liczony jest 14-dniowy termin na wniesienie odwołania. Odwołanie złożone po tym terminie zostanie odrzucone jako spóźnione.
Jeśli decyzja została wysłana pocztą, za datę doręczenia uznaje się dzień odbioru przesyłki wskazany na potwierdzeniu odbioru. W przypadku doręczenia elektronicznego, jest to data wprowadzenia decyzji do systemu teleinformatycznego.
Skutki wniesienia odwołania
Wniesienie odwołania od decyzji organu I instancji wywołuje doniosłe skutki prawne. Najważniejszym z nich jest wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji do czasu rozpatrzenia odwołania przez organ odwoławczy.
Wstrzymanie wykonania decyzji
Co do zasady, wniesienie odwołania wstrzymuje natychmiastowe wykonanie decyzji organu I instancji. Oznacza to, że strona nie musi stosować się do rozstrzygnięć zawartych w decyzji do momentu wydania orzeczenia przez organ odwoławczy.
Od tej reguły istnieją jednak wyjątki. W niektórych przypadkach decyzji nadaje się tzw. rygor natychmiastowej wykonalności. Dotyczy to najczęściej spraw pilnych, w których niewykonanie decyzji mogłoby zagrozić życiu, zdrowiu lub ważnemu interesowi publicznemu.
Możliwość cofnięcia odwołania
Strona, która wniosła odwołanie ma prawo je cofnąć do czasu wydania decyzji przez organ odwoławczy. Cofnięcie odwołania musi mieć formę pisemną lub ustną do protokołu.
Organ odwoławczy na skutek cofnięcia odwołania umarza postępowanie odwoławcze. W takim wypadku decyzja organu I instancji staje się ostateczna i podlega wykonaniu.
Decyzja organu II instancji
Organ odwoławczy, po przeprowadzeniu postępowania, wydaje decyzję, w której rozstrzyga o zasadności wniesionego odwołania od decyzji organu II instancji. Możliwe sposoby rozstrzygnięcia sprawy są różne w zależności od zgromadzonego materiału dowodowego.
Możliwe rozstrzygnięcia
Decyzja organu II instancji może przybrać następujące formy:
- Utrzymanie w mocy decyzji organu I instancji
- Uchylenie decyzji w całości lub części i orzeczenie co do istoty sprawy
- Uchylenie decyzji i umorzenie postępowania
- Uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
- Stwierdzenie nieważności decyzji
W przypadku gdy odwołanie zasługuje na uwzględnienie, organ II instancji uchyla zaskarżoną decyzję i sam orzeka co do istoty sprawy bądź umarza postępowanie.
Ograniczenia i zakazy
Organ odwoławczy jest związany granicami odwołania. Oznacza to, że nie może wydać decyzji na niekorzyść strony odwołującej się, jeżeli tylko ona wniosła odwołanie (zakaz reformationis in peius).
Ponadto, zgodnie z art. 127 § 3 kpa, od decyzji wydanych przez ministra, samorządowe kolegium odwoławcze i NSA nie przysługuje odwołanie. W takiej sytuacji stronie pozostaje skarga do WSA lub skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem ostatecznej decyzji.
#ED#
