Choć nie jest karą, to bywa bardziej dolegliwy od niejednej grzywny czy przymusowych prac społecznych. Zakaz prowadzenia pojazdów jest środkiem karnym nakładanym na sprawców przestępstw komunikacyjnych, w tym kierowców, którzy prowadzili auto po spożyciu alkoholu. Doskwiera szczególnie tym sprawcom, których głównym źródłem utrzymania jest praca „za kółkiem”. Są przypadki, w których sąd automatycznie jest zobligowany do nałożenia takiego zakazu, nawet dożywotnio. Sprawdź, w jakich okolicznościach.
Czy można skrócić zakazu prowadzenia pojazdu lub zmniejszyć jego dolegliwość?
O tym już wkrótce na portalu wskazowkiprawne.pl.
Sąd uznaje winnym, wydaje wyrok i orzeka karę. W przypadku tych przestępstw, które można popełnić za kierownicą samochodu, najczęściej grozi nam grzywna lub ograniczenie wolności, czyli obowiązek wykonywania prac społecznych. Tylko w najpoważniejszych przypadkach kara pozbawienia wolności. Jednak to nie jedyne dolegliwości, bo przepisy przewidują jeszcze orzeczenie dodatkowych dolegliwości – środków karnych.
Środek karny – co to takiego?
Oprócz kary (grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności) Sądy mogą orzec dodatkową sankcję w postaci środka karnego. To zakaz lub nakaz, którego celem jest zniechęcić sprawcę do łamania przepisów, działać odstraszająco wobec innych obywateli, albo wynagrodzić pokrzywdzonemu poniesioną szkodę. Do środków karnych zaliczamy m.in. pozbawienie praw publicznych, zakaz zajmowania stanowisk, wykonywania zawodu czy prowadzenia działalności gospodarczej, zakaz kontaktowania się, zakaz wstępu na imprezę masową, nakaz opuszczenia lokalu, zakaz prowadzenia pojazdów, świadczenie pieniężne czy podanie wyroku do publicznej wiadomości.
Zakaz prowadzenia pojazdów jest przede wszystkim środkiem, który ma wyeliminować z ruchu drogowego kierowców, którzy mogą zagrażać bezpieczeństwu. To oręż w walce z piratami drogowymi, który ma sprawić, że na polskich drogach zmniejszy się liczba wypadków. Jest dodatkową karą, która ma oddziaływać na sprawcę, aby już więcej nie popełniał przestępstw „za kółkiem”.
W JAKIM PRZYPADKU SĄD ZAKAŻE JAZDY ZA KÓŁKIEM?
W przypadku których przestępstw Sąd obok kary może orzec zakaz prowadzenia pojazdów? Przepisy mówią o przestępstwach przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, a to między innymi spowodowanie katastrofy w ruchu, wypadku drogowego, prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, ucieczka przed drogówką lub jazda bez uprawnień. Ale w kodeksie karnym nie ma szczegółowego, zamkniętego wyliczenia, których przestępstw dotyczy zakaz. W orzecznictwie aktualny jest pogląd, że sąd może zdecydować o zakazie prowadzenia pojazdów w przypadku niemal każdego przestępstwa, jeśli tylko zostało popełnione z naruszeniem zasad bezpieczeństwa w komunikacji.
Kiedy sąd musi orzec zakaz prowadzenia pojazdów?
Istnieją przypadki, kiedy sąd nie ma wyboru, musi orzec wobec sprawcy zakaz prowadzenia pojazdu. Obligatoryjny zakaz jest stosowany w przypadku oskarżonych o ucieczkę przed funkcjonariuszem (art. 178b kodeksu karnego), jazdę po cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami (art. 180a kodeksu karnego) lub skazany nie stosował się do wcześniej orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów (art. 244 kodeksu karnego). Co istotne, sąd zawsze zakaże prowadzenia pojazdów minimum na 3 lata, jeżeli sprawca wymienionych wyżej przestępstw w czasie ich popełnienia był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca wypadku. W tych przypadkach przepisy są bezlitosne – to reakcja ustawodawcy na doniesienia medialne o kolejnych ofiarach nietrzeźwych kierowców.
Zakaz prowadzenia pojazdów sąd orzeka na okres od roku do lat 15.
ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW DO KOŃCA ŻYCIA?
Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów zostaje bezwzględnie orzeczony wobec sprawców, którzy:
- prowadzili pojazd w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, a już wcześniej byli prawomocnie skazani za jazdę w stanie nietrzeźwości lub po narkotykach;
- spowodowali katastrofę w komunikacji, w której inny człowiek zginął lub odniósł ciężkie obrażenia (ciężki uszczerbek na jej zdrowiu), a w chwili popełnienia byli w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegli z miejsca zdarzenia;
- spowodowali wypadek drogowy, w którym inny człowiek zginął lub odniósł ciężkie obrażenia (ciężki uszczerbek na jej zdrowiu), a w chwili popełnienia był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegli z miejsca zdarzenia.
Dożywotni zakaz we wskazanych wyżej przypadkach jest w zasadzie obowiązkowy. Sąd może odstąpić od orzeczenia dożywotniego zakazu prowadzenia pojazdów jedynie w wyjątkowym wypadku uzasadnionym szczególnymi okolicznościami. Sformułowanie to jest dość ogólne. Praktyka sądów wskazuje, że tymi szczególnymi okolicznościami może być na przykład brak wcześniejszej karalności za przestępstwa lub wykroczenia drogowe, przyczynienie się do zdarzenia innych osób, nieumyślność naruszenia przepisów o ruchu drogowym w sytuacji braku związku pomiędzy stanem nietrzeźwości a zdarzeniem.
Darmowe konsultacje dla frankowiczów
